UX ve UI Nedir, Arasındaki Farklar Nelerdir?

UI: User Interface (Kullanıcı Arayüzü), UX: User Experience (Kullanıcı Deneyimi) önemi giderek artıyor. Ürün ve hizmet noktasında seçeneklerin giderek artması ve teknolojinin de gelişmesiyle, kullanıcılar, mobil uygulama olsun web sitesi olsun daha hızlı sonuç almak ve en iyi teknolojiyi deneyimlemek istiyor. Artık Milyarlara kullanıcısı olan Google arama motoru da kullanıcı deneyimini arama sonuçlarında sıralama faktörü olarak belirliyor. Bu nedenle, 2021 SEO dünyasında da Kullanıcı Deneyimi çok önemli bir faktör haline geldi.  SEO uzmanlarının UX ve UI tarafında daha çok aksiyon alacağı yıllar bizi bekliyor. Peki, UX ve UI nedir, arasındaki farklar nelerdir, siteler için önemi nedir?

Piyasada milyonlarca web sitesi ve mobil uygulama var. Kullanıcılara kolaylık sağlayan ve ilk göz temasında güzel görüntü sağlayan sitelerin sayısı da giderek artıyor. Renkler, menülerin konumlandırıldığı yerler, butonların yerleri, geçişler, yazı tipi, yazı boyutları, sayfa ve video geçişleri, hızlı açılan sayfalar, modern ve güven duygusu veren görsel dokunuşlar satış ve marka bilinirliğine kesinlikle katkı sağlamaktadır.

İşte bu yazımızda zaman zaman kafa karışıklığına da neden olan ve önemi giderek artan bu iki kavramı ele alacağız.

UX (Kullanıcı Deneyimi) NEDİR?

Kullanıcı Deneyimi (UX) Geliştirme, maksimum müşteri memnuniyetini sağlama hedefine ulaşmak için kullanıcıların uygulama veya web sitesi ile etkileşime girdiklerinde genel deneyimlerini iyileştirme prosedürüdür. UX, duygusaldır.

UI (Kullanıcı Arayüzü) NEDİR?

Kullanıcı Arayüzü (UI) ise web veya mobil uygulamanın sunumunu ve etkileşimini iyileştirme sürecidir. Uygulamanın görünümüne odaklanır ve kullanıcılarla etkileşime girer. Bir uygulamayı kullanırken gördüğünüz her ekran, sayfa, buton ve diğer görsel öğeler o uygulamanın kullanıcı arayüzdür. Tekniktir ve nasıl gözüktüğüyle ilgilidir.

UX ve UI AMACI NEDİR?

UI amacı, kullanıcı ve müşteri deneyimini sağlamak, Marka ve güven oluşturabilmektir.

UX amacı ise, iş hedeflerinin başarılmasını, kullanıcı ve müşteri edinimini sağlamak. Kullanıcı aktivasyonu, mevcut kullanıcıların korunmasını, kaybedilmemesini sağlamaktır.

UX ile UI ARASINDAKİ FARK NEDİR?

UX (Kullanıcı Deneyimi), kullanıcının arzu ettiği, değerli olan, erişmek istediği, en uygun ve kullanılabilir uygulamaları sağlamaktır. UI ile en iyi tasarım yapıldığı halde 25 – 30 saniyede açılan sayfalar UX konusunda sınıfta kalmıştır. Bu durum iş hedeflerini doğrudan etkiler. Bir e-ticaret sitesinde sepete eklenen bir ürünün iptal nedeni olabilir.

UX için örnek verecek olursak, sayfada ürün yüklemeleri Infinite Scrolling mi yoksa Pagination mı olmalıdır? Yani sayfada aşağı doğru scroll yapıldığında mı ürünler gelmeli? Yoksa sayfa ilk açıldığında 20 ürün gelmeli sonra “sayfa 2, sayfa 3” gibi geçiş butonuna tıklandığında mı ürünler gelmeli? Bunları değerlendirmek ve ona göre aksiyon almakta bir UX çalışmasıdır.

UI (Kullanıcı Arayüzü) form yapısı, renkler, yazı tipi, görseller, içerik, buton gibi çalışmalar prosedürüdür. UI tasarımı ise ürün arayüzlerinin görünümü ve işlevselliği ile ilgilidir. UX tasarımcısı, kullanıcı yolculuğunun temel yapısını haritalandırır; daha sonra UI tasarımcısı tarafından görsel ve etkileşimli öğelerle yüklenir.

UX TEMELLERİ

1. Fayda Sağlamalı

UX Tasarımı Faydalı olmak amacını gütmelidir. “Bu ürün (APP, web site) bana çok fayda sağlıyor, ihtiyaçlarımı karşılıyor”

2. Kullanılabilirlik

İnsanlar ürünü kullanabilmeli. “Bu ürünü kolayca kullanabiliyorum (Hemen açılıyor, çok hızlı)”

3. Değer Katmalı

Ek bir değer katmalı. “Tasarımı sevdim, renkler çok güzel, bu ürün beni mutlu hissettiriyor”

4. Deneyim Katmalı

Pozitif bir marka algısı ve deneyimi yaratmalı. “Marka hakkındaki genel deneyimim ve algım pozitif. Bu markayı sevdim.”

UI TASARIMININ 5 ANA KURALI

  1. Clarity (Temizlik/Berraklık)

Her yaptığım gerçekten gerekli mi? Gerçekten her şeyin neden orada olduğu belli mi? Sorularına cevap aranır. Gereksiz şeyleri temizlemek ve her şeyi yerli yerinde kullanmak hedeflenir.

2. Flexibility (Esneklik)

Tasarım her durumda iyi gözüküyor mu? Kötü bir görsel de eklense genel duruşu etkileyecek mi? Sorularına yanıt aranır. Örneğin, Her türlü içerik durumunu (az/çok/çirkin/garip/içerik yokken/uzun/kısa) düşün.

3. Familiarity (Benzerlik/Alışıldık)

Alışılageldik, Alışageldik, Alışıldık çözümleri tercih edin. Dünyayı baştan keşfetmeyin. Kullanıcı alışkanlıklarını değiştirmek zor. Hali hazırda internette kullanıcıların oluşmuş bazı alışkanlıkları vardır. Bilinmeyen şeyleri kullanıcılara öğretmek zor ve zaman alır. Bilinmeyen uygulamanız ya da sitenizi öğrenmek için çaba sarf etmemek kullanıcılarınızı rahatlatacaktır.

4. Efficiency (Verimlilik)

Kullanıcınızın yapmak istediği ana aksiyonu (örn. satın alma) en verimli (kısa yoldan, kısa zamanda, en az tık ile, …) tamamlayabileceğinden emin olun. Ana arayüzün basit, kullanışlı ve fonksiyonel olmasına çalışın.

5. Consistency (Tutarlılık)

Kullanıcınızın kendini arayüze alışkın hissetmesini sağlamalısınız. Buna en güzel örnek, M. Office programlarının arayüzünü örnek verebiliriz. Kullanıcılara yabancılaşmamak lazım.

NEDEN KULLANICI ARAŞTIRMASI YAPMALIYIZ?

Müşteri iç görüleri: Müşterilerin çözülmesini istediği problemin anlaşılması.

Fonksiyon Önceliklendirmesi: Bu problemlerin müşteriler için ne kadar önemli olduğunun araştırılması

Kullanılabilirlik (Usability): Bu problemleri çözmek için hangi ürün ve özellikleri geliştirmeliyiz.

KULLANILABİLECEK METOTLAR

Anketler:

• Bir çok soruya anında hızlı cevap alabilme.
• Rakamsal geri bildirim alabilme.
• Derinlemesine geri bildirim alabilmek zor.
• Problemleri öğrenirsiniz ancak kaynağını ve neden oluştuğunu öğrenemezsiniz.

Röportajlar:

• Bire bir tartışma imkanı.
• Detaylı ve hedefli geri bildirim alma imkanı vardır.
• Esnek. Konu başka bir konu ile ilintili ise o konu da tartışılabilir.
• Yapması zor. Analiz etmesi zor. Organize etmesi zor ve zaman harcatan bir metot.

Focus Gruplar:

• Nitelikli geri bildirimi hızlı alırsınız.
• Sosyal ortamda davranış ile ilgili geri bildirim alabilirsiniz.
• Yapması zor. Analiz etmesi zor. Organize etmesi zor ve zaman harcatan bir metot.

Son söz, UX ve UI’nin el ele gittiğini anlamak önemlidir; biri olmadan diğerine sahip olunmaz.